شرایط حمل و نقل تخم مرغ و جوجه
شرایط حمل و نقل تخم مرغ و جوجه
حمل تخم مرغ نطفه دار به جوجه کشی و انتقال جوجه ها از آن مرحله های بسیار حساسی است. بنابراین منطقی است تا با عواملی که باعث ایجاد مناسب ترین شرایط حمل و نقل میشوند آشنا شویم در صنعت نوین پرورش طیور، حمل و نقل از اهمیت ویژه ای برخوردار است در اغلب موارد این حمل و نقل به انتقال نیمچه های گوشتی به کشتارگاه و کارگاه های فرآوری اطلاق میشود که بسیار مهم به شمار میرود با این وجود حمل و نقل تخم مرغ های نطفه دار از مزارع مادر به جوجه کشی و انتقال جوجه های یک روزه به سالن های پرورش از جمله مواردی است که نتایج فنی را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. اگر مزارع مادر و مزارع پرورش در فاصله دوری از جوجه کشی قرار گرفته باشند شرایط حمل و نقل حساسیت بیشتری پیدا می‌کند.
۱. آلودگی باکتریایی:
انتقال حجم زیاد تخم مرغ های جوجه کشی پس از تخمگذار تاثیر مهمی بر نتایج به دست آمده خواهد داشت زیرا در هنگام تخمگذاری تخم مرغ مرطوب و گرم است و پوسته آن کم و بیش آسیب پذیر و حساس می باشد پس از تخم گذاری تخم مرغ ها خشک شده، حرا ت آن ها پایین آمده و پوسته محکم تر میشود. در اثر خنک شدن، محتویات تخم مرغ منقبض شده سپس خلائی ایجاد میگردد و مقداری هوا به داخل تخم مرغ کشیده میشود بنابراین اگر در سطح پوسته آلودگی باشد ممکن است به همراه هوا به داخل تخم مرغ نفوذ نماید آلودگی باکتریایی اثر زیان بخشی بر قابلیت جوجه در آوری و کیفیت جوجه ها دارد به همین دلیل محل تخمگذاری باید تا حد امکان تمیز نگهداشته شود و از کاربرد تخم مرغ های موجود روی بستر جهت جوجه کشی خودداری گردد.
۲. تنظیم درجه حرارت:
تخم مرغ ها پس از این که از مزارع مادر جمع آوری شدند، به مدت چند روز در مزارع نگهداری شده و سپس به محل جوجه کشی حمل میشوند. شرایط نگهداری از تخم نطفه دار میتواند کمی سخت باشد و حتما باید محیط استانداردی را برای انبار کردن آن ها فراهم کنید. یک محیط خنک با دمای ۱۶ تا ۱۸ درجه ی سانتی گراد برای نگهداری از تخم های نطفه دار مناسب خواهد بود. ثابت و یکنواخت نگه داشتن میزان دما برای تخم های نطفه دار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به این دلیل که اگر تخم مرغ های نطفه دار که در دمای خنک نگه داشته شده اند، وارد محیطی با دمای گرم تر شوند در این صورت فرآیند تعریق رخ داده و تخم ها آسیب خواهند دید. همچنین اگر تخم های نطفه دار در دمای خیلی سردتر نیز قرار بگیرند احتمال آسیب به آن ها وجود دارد.
۳. جلوگیری از ایجاد شوک حرارتی:
در نقل و انتقال تخم مرغ های نطفه دار، جلوگیری از بروز شوک های حرارتی در تخم ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تخم مرغ ها به راحتی قادرند با شرایط دمایی محیط اطراف خود سازگار شوند. بنابراین هر گونه اشتباه در بارگیری و تخلیه، میتواند سبب ایجاد شوک حرارتی در آن ها شود. این اتفاق بیشتر بیشتر زمستان می افتد. در صورتی که بارگیری تخم مرغ های نطفه دار در زمستان و در هنگام وزش باد باشد، در این حالت دمای مخزن های کامیون های حمل و نقل کاهش می یابد و هنگام بارگیری، تخم هلی نطفه دار با شرایط دمایی داخل مخزن سازگار شده و سرد میشود و این عامل سبب آسیب به آن ها و کاهش قدرت باروریشان میشود. جهت جلوگیری از بروز مشکل، لازم است مخزن ها را با چادر های پلاستیکی بپوشانید تا از جریان یافتن هوا در داخل آن ها جلوگیری کنید. پس از اتمام بارگیری، چادر را بردارید تا تخم ها بدون ایجاد شدن شوک دمایی آماده حمل و نقل شوند.
۴. تامین رطوبت نسبی:
رطوبت یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر میزان سلامت تخم نطفه دار میباشد. برای این که تخم مرغ ها تا زمان منتقل شدن به مراکز جوجه کشی سالم بمانند، لازم است شرایطی را برای حفظ رطوبت آن ها مهیا کنید. تخم مرغ های نطفه دار برای سالم ماندن نیاز به رطوبتی به اندازه ی ۵۰ تا ۶۰ درصد دارند. در واقع حداقل رطوبت مورد نیاز آن ها حدود ۵۰ درصد میباشد و در کمتر از این میزان آسیب خواهند دید.
۵. جا به جایی استاندارد با کمترین میزان لرزش:
لرزش و تکان خوردن بیش از حد ناشی از حمل و نقل نیز میتواند بر میزان سلامت تخم های نطفه دار تاثیر منفی داشته باشد. بنابراین میتوان شاهد ایجاد شدن ناهنجاری های جنینی در تخم ها به خاطر حمل و جابجایی نامناسب بود. در صورتی که راننده کامیون حمل و نقل تخم مرغ های نطفه دار ماهر بوده و با سرعت مناسبی تخم ها را حمل نماید، همچنین فرآیند بارگیری و تخلیه ی تخم ها با نهایت دقت و حساسیت انجام شود، اثرات مخرب ناشی از لرزش و تکان خوردن ناچیز بوده و آسیبی به تخم مرغ ها و نطفه ی آن ها وارد نخواهد شد.
۶. بسته بندی و حمل استاندارد جوجه های یک روزه:
جوجه ها پس از خارج شدن از تخم به طور کامل بررسی شده و در جعبه های مقوایی و یا پلاستیکی بسته بندی میشوند و فرآیند حمل و نقل آن ها به مرغداری شروع میشود. ظرفیت قرارگیری جوجه در هر جعبه نیز حدود ۵۰ تا ۱۰۰ قطعه میباشد. این نوع از حمل و نقل مناسب مسافت های کوتاه است و در مسافت هاس طولانی شرایط حمل و نقل نیز پیچیده تر شده و نیازمند دقت و امکانات بیشتری میباشد. همجنین برای مسافت های طولانی برای کاهش تلفات جوجه ها توصیه میشود از روش حمل و نقل هوایی استفاده کرد.
۷. حمل و نقل هوایی جوجه های یک روزه:
مناسب ترین روش بسته بندی جوجه های یک روزه جهت آماده سازی آن ها برای حمل و نقل هوایی می‌باشند. در صورتی که جوجه های یک روزه را در این سینی ها قرار دهید و آن ها را در جعبه های مقوایی بسته بندی کنید، به صورت ضد ضربه عمل کرده و سبب حفاظت از آن ها میشوند. از معایب استفاده از سینی های فیبری میتوان به یک بار مصرف بودن آن ها اشاره کرد. چرا که پس از خیس شدن مقاومت خود را از دست می هند و همچنین قابل ضدعفونی نمی‌باشند.
۸. کنترل میزان حرارت:
بهترین دما برای حمل و نقل جوجه های یک روزه دمای ۲۴ تا ۲۶ درجه است. اگر چه این میزان از دما بسیار کمتر از دمایی است که در مراکز پرورش و یا سالن مرغداری برای جوجه ها در نظر گرفته میشود، اما برای حمل و نقل مناسب است. دمای بالای موجود در مخزن کامیون حمل و نقل میتواند اثرات سو بر سلامت جوجه ها داشته باشد و سبب دهیدراته شدن و از دست رفتن آب بدن آن ها شود.
۹. تنظیم میزان رطوبت:
تنظیم میزان رطوبت نیز برای حمل جوجه های یک روزه بسیار اهمیت دارد. کامیون حمل و نقل جوجه های یک روزه نیز لازم است مجهز به کنترلر دما و رطوبت باشد. از آن جایی که میزان رطوبت تولید شده توسط جوجه ها به دلیل تهویه ی محدود هوا بیشتر است، در این حالت افزایش رطوبت مخزن ممکن است سبب ایجاد مشکلاتی در تنفس آن ها شود.
۱۰. تهویه مناسب و اکسیژن کافی:
احتمالا یکی از اصلی ترین مشکلات در حمل و نقل جوجه های یک روزه، تامین اکسیژن و تهویه ی مناسب برای آن ها باشد. جوجه ها که با تعداد ۵۰ تا ۱۰۰ عدد در جعبه هایی قرار داده شده اند، اکسیژن بسیاری مصرف کرده و حرارت زیادی تولید می‌کنند. برای اینکه تهویه مناسبی را برای جوجه ها فراهم کنید، لازم است جعبه ها را جداگانه و با فاصله از هم قرار دهید تا هوا در میان آن ها جریان داشته باشد. اما این کار نیز هزینه های بسیاری را به دنبال داشته و هیچگونه صرفه ی اقتصادی نخواهد داشت. به این منظور لازم است جوجه ها را در جعبه هایی قرار دهید که تعداد سوراخ های مناسبی برای جریان یافتن هوا داشته باشند. همچنین دریچه هایی را در مخزن کامیون حمل و نقل در نظر بگیرید تا هوا به میزان مناسب وارد آن شود. مجهز بودن مخزن کامیون به سیستم هشدار دهنده نیز میتواند تاثیر بسیاری را در حمل و نقل اصولی جوجه ها داشته باشد. در این حالت در صورت بروز هرگونه اشکال در تهویه و افزایش دما سیستم هشداردهنده به صدا درآمده و راننده را مطلع خواهد کرد.