مبارزه با جوندگان در مرغداری
جوندگان یکی از عوامل اصلی بیماری و مشکی زا در مرغداری ها هستند که با دسترسی به تمامی نقاط سالن میتوانند در راندمان تولید تاثیر منفی بگذارند. جوندگان مرغداری ها به گونه های مختلفی تقسیم بندی میشوند که عبارتند از:
۱. موش خانگی: موش های خانگی دارای جثه بدنی کوچک میباشند و بدین سبب قادرند خود را مچاله کرده و از کوچکترین درز، شکاف و یا سوراخی رد شوند. به راحتی میتوانند از روی سیم و کابل برق عبور کنند و تا ارتفاع ۴۶ سانتی متری بجهند. لازم به ذکر موش های خانگی از توانایی زندگی کردن در دمای زیر ۴ درجه برخوردارند و میتوانند در این شرایط هم به تولیدمثل خود ادامه دهند. این موش قدرت شنوایی بالایی دارد. از آنجایی که همه چیزخوار هستند میتوانند مدفوع خود و دیگر موش ها را نیز بخورند و بدین طریق امکان شیوع بیماری در سالن های مرغداری را در حد زیادی بالا میبرند.
۲. موش سیاه یا موش سقف : این موش ها اغلب در انبار کالاها، انبار کشتی، اصطبل، دامداری، مرغداری و... زندگی میکنند. محل زندگی آن ها تهران، شیراز، سواحل شمالی و جنوب است. پوش سیاه از توانایی بالارفتن از اجسام را برخوردار است و اغلب در شب فعالیت میکند. این موش ها علاقه دارند از انواع آجیل، میوه، دان طیور و... استفاده کنند که در برخی مواقع آن ها را موش مرکبات نیز مینامند.
۳. موش قهوه ای یا نروژی: موش قهوه ای به نام های موش نروژی، موش انبار، موش کشتی و موش فاضلاب نیز معروف است. این گونه یکی از آفات بسیار مهم در مرغداری ها میباشد، به طوری که قادر به تخریب ساختمان های مرغداری هستند و منجر به انهدام کانال های موجود در سالن های مرغداری شده و باعث شیوع بیماری و انتقال آن به طیور نیز میشوند. قدرت تخریب این موش در حدی بالاست که زیان هاس اقتصادی زیادی را برجای میگذارد. این جونده اغلب در مناطق گرمسیر زن گی میکند. این موش ها دارای موهای ضخیم هستند. موش های قهوه ای کور رنگ هستند اما در مقایسه با بینایی از حس بویایی قدرتمندی برخوردار هستند و به آسانی انبار خوراک و... را شناسایی و تخریب میکنند.
۱) طریقه مکانیکی: در این طریق با استفاده از تله ها و یا برقراری سدها و حصار هایی میتوان جوندگان را کنترل نمود. تله ها دو نوع هستند، تله های زنده گیر و تله های کشته گیر و به طور کلی نتیجه حاصل از استفاده از این تله ها چندان زیاد مطلوب نبوده و نمیتواند به کلی موش ها را ریشه کن کرد، ولی تعداد آن ها را تا حدودی کاهش میدهد. از تله های زنده گیر جهت شناخت و مطالعه موش هایی که در مجموعه وجود دارند، میتوان استفاده کرد.
۲) طریقه بیولوژیک: در این روش با استفاده از اشاعه بیماری بین جماعت جوندگان و یا با انتشار میکروب ها آن ها را کنترل مینماید و یا از روش قدیمی نگه داری گربه یا سگ در محیط مورد نظر استفاده میکنند. طریقه اخیر بیشتر جنبه فانتزی دارد و نتیجه مطلوبی نخواهد داشت لذا خود گربه و سگ نیز منبع بسیاری از آلودگی ها میباشند.
۳) طریقه فیزیکی: این طریقه شامل کنترل مواد غذایی و آب است و به علاوه ساختن صحیح ساختمان ها و انبارها به نحوی که از نظر نفوذ و لانه گزینی موش ها جلوگیری کند، چون موش ها روزانه مقداری آب و غذا نیاز دارند، در دسترس نبودن مواد غذایی زندگی آن ها را مشکل کرده، اگر این برنامه با مبارزه شیمیایی و سموم کردن آن ها همراه باشد نتایج خوبی به دست خواهد آمد.
۴) مبارزه به طریق شیمیایی: در این مبارزه از مواد شیمیایی مختلف استفاده و سموم گوناگونی برای این منظور مصرف میشود. از انواع سموم مورد استفاده در این مبارز میتوان به سموم ضد انعقادی مثل وارفارین، برومادیولون و برودیفاکوم اشاره کرد.
۵) مبارزه از طریق امواج فرصوتی: در این روشن از امواج صوتی در فرکانس های بالاتر از قدرت شنوایی گوش انسان( در محدوده شنوایی جانوران موذی) استفاده میشود. این صدا باعث دور شدن موجودات موذی از محیط میشود. این روش کاملا بی ضرر و سازگار با محیط زیست میباشد. از معایب این روش عادت کردن جانوران بعد از مدتی استفاده از آن میباشد و لذا با این روش پرندگان پرورشی موجود در فارم هم اذیت خواهند شد.
در مبحث قبل به روش های مبارزه با جوندگان اشاره شد ولی به دلیل شرایط خاص فارم های پرورش طیور شاید نتوان از تمام روش های بیان شده استفاده کرد، به طور مثال استفاده از روش بیولوژیکی نگهداری سگ و گربه در مرغداری کاری بیهوده و خطرناک میباشد، لذا خود این حیوانات میتوانند ناقل بسیاری از بیماری ها باشند. از این رو روش های استفاده از طعمه گذاری با سموم و روش های فیزیکی و محیطی مقابله با موش ها در مرغداری بیشتر از بقیه روش ها مورد استفاده قرار میگیرد.
الف) استفاده از سموم موش کش: انتخاب نوع سم باید به درنظر گرفتن ماده سمی به کار رفته در تهیه طعمه، نوع طعمه ارائه شده و نیز مورد مصرف برای موش های صحرایی یا موش خانگی به علت حساسیت های متفاوت گونه های جوندگان، رفتار و سایر موارد موثر صورت گیرد. همچنین باید اطلاعاتی از خطر بالقوه ای که نوع سم میتواند برای انسان و یا حیوانات غیر هدف ( آن هایی که موش های مسکونی را مصرف میکنند) داشته باشیم. انواع مواد که به عنوان موش کش مورد استفاده قرار میگیرند، شامل ترکیبات ضد انعقاد خون و ترکیبات حاوی کلسیفرول میباشد. لازم به ذکر است که ترکیبات حاوی کلسیفرول برای مبارزه با موش های صحرایی استفاده نمیشود.
ب) ترکیبات ضد انعقاد خون: این ترکیبات در متابولیسم ویتامین k که در تولید ایجاد لخته خونی نقش دارند، دخالت میکند. در غیاب یا کمبود ویتامین در خون، پدیده لخته شدن متوقف میشود و لذا خونریزی سبب مردن موش سبب میگردد.
ج) نسل دوم ترکیبات ضد انعقاد خون: دی فناکوم، برومادیلون، برودی فاکوم، فلوکومافن میباشند. این ترکیبات به مراتب قوی تر از ترکیبات نسل اول هستند. و تقریبا برای مقابله با اکثر موش ها مورد استفاده قرار میگیرند.
د) ترکیبات حاوی کلسیفرول: این ترکیب عملکرد متفاوتی نسبت به ترکیبات ضد انعقادی دارد. مکانیسم اثر آن از ویتامین D تشکیل میشود که سبب بسیج کلسیم در بدن جوندگان، کاهش کلسیم خون و ضعف کلیه میگردد. استفاده از این ترکیبات علیه موش صحرایی توصیه نمیگردد ولی برای کنترل موش های خانگی موثر است. این ترکیب برای محیط های بیرونی سالن مناسب نمیباشد چرا که محیط های مرطوب سبب ناپایداری شیمیایی و غیر خوش خوراکی آن میگردد.
ه) سایر ترکیبات به عنوان سم موش: فسفید روی که باید بعد از یک دوره پیش طعمه گذاری استفاده شود و آلفاکلرالوز از این دسته هستند. هر دو ترکیباتی هستند که با یک وعده مصرف موجود زنده را از پای درمیآورند. عموما به دلیل خطرات زیست محیطی از این ترکیبات در واحدهای پرورش طیور استفاده نمیگردد. لفاکلرالوز با تکیه بر کاهش دمای بدن جوندگان عمل کرده و به همین دلیل در خیلی از شرایط محیطی به طور موثر عمل نمیکنند. از جونده کش های تدخینی نیز جهت از بین بردن جوندگان استفاده میگردد. در استفاده از این مواد باید کلیه افراد از محل عمل دور شوند و کلیه درب ها و منافذ محل مسدود شده باشد. بعد از کاربرد جونده کش تدخینی قبل از شروع کار باید درب ها را باز نموده و پس از حداقل ۱ ساعت، در محیط قرارگیری گرفت.
جهت خرید تخم نطفه دار و تخم نطفه دار مرغ و تخم نطفه دار مرغ گوشتی با کارشناسان شرکت رویال طیور در ارتباط باشید.