روش های تحریک مرغ برای تخمگذاری
تخمگذاری یکی از ویژگی های بارز پرندگان مانند مرغ ها است و به عنوان روشی برای نسل برداری در آن ها استفاده میشود. زمان تخمگذاری در مرغ ها به وسیله سن متغیر است و به عواملی مانند نژاد، شرایط محیطی، تغذیه، نور، مصرف آب و عوامل دیگر بستگی دارد. در میان مرغ ها، معمولا مرغ ماده بالغ و تخمگذار توانایی تخمگذاری دارند. تخمگذاری مرغ ها از طریق مجرای تخمک صورت میگیرد. مرغ ها با تکثیر تخمک ها در دستگاه تناسلی خود، تخمگذاری را آغاز و تخمک ها در طول مجرای تخمک از طریق فتوپلاست و لوله تخمک به دستگاه تولید مثل وارد میشوند. در این قسمت، پروسه تشکیل پوست تخمک آغاز و سپس تخمک با رشد و افزایش حجم، به نوعی کاپیان شده و در نهایت به صورت تخم مرغ تمام میشود.
افزایش تخمگذاری در مرغ ها اهمیت بسیاری دارد، به ویژه در صنعت تولید تخم مرغ. در زیر چندین دلیل برای اهمیت افزایش تخمگذاری در مرغ ها آورده شده است:
۱. تامین تقاضا: با افزایش جمعیت جهانی و رشد جمعیت، نیاز به تامین منابع غذایی نیز افزایش یافته است. تخم مرغ به عنوان یکی از منابع عمده پروتئین و مواد مغذی ارزشمند در رژیم غذایی بشر بوده و افزایش تولید تخم مرغ میتواند به تامین نیازهای غذایی جامعه کمک کند.
۲. صنعت تخم مرغ: تولید تخم مرغ یک صنعت بزرگ در بسیاری از کشورهاست و افزایش تخمگذاری میتواند به اقتصادی قوی بینجامد. بیشتر مزارع پرورش مرغ بر روی تولید تخم مرغ تمرکز دارند و افزایش تخمگذاری میتواند به رشد صنعت تخم مرغ کمک کرده و اشتغالزایی را افزایش دهد.
۳. سودآوری: تولید تخم مرغ از نظر اقتصادی سودآور است. با افزایش تخمگذاری در مرغ ها، تعداد تخم مرغ تولیدی افزایش یافته و بنابراین درآمد صاحبان مزارع مرغ زنده و تولیدکنندگان تخم مرغ افزایش می یابد.
۴. منابع طبیعی کمتر: تولید تخم مرغ نسبت به تولید گوشت مرغ نیاز به منابع طبیعی کمتری دارد. هضم و جذب منابع غذایی توسط مرغ ها برای تولید تخم مرغ نسبت به تولید گوشت مرغ نیز کمتر است. این موضوع به معنای بهره وری بیشتر از منابع طبیعی و حفظ محیط زیست محسوب میشود.
اگر مرغ های شما سن شش ماهگی خود را گذرانده اند و یا قبلا سابقه تخمگذاری داشته اند و اکنون تخم نمیگذارند، باید به دنبال علت مشکل و برطرف کردن آن باشید. رعایت موارد زیر میتواند سبب افزایش تمایل مرغ به تخمگذاری باشد.
الف) مرغ های جوان را برای تخمگذاری انتخاب کنید: هر چقدر که مرغ ها افزایش سن پیدا میکنند، از قدرت تخم گذاری آن ها کاسته میشود. معمولا مرغ ها در یک سال اول زندگی خود بالاترین میزان تخم گذاری را دارند، اما تا سه سال قابل پرورش هستند. در نمودار زیر میتواند روند کاهش میزان تخمگذاری مرغ را براساس افزایش سن آن مشاهده کنید. بنابراین حتما مرغ های تخمگذار جوان را از افراد قابل اعتماد خریداری کنید.
ب) لانه تخمگذاری مناسب: محل تخمگذاری مرغ ها را بررسی کنید تا به شرایط و ویژگی های محل پی ببرید. معمولا مرغ ها مکان هایی خلوت و آرام را برای تخمگذاری انتخاب میکنند. سعی کنید شرایط مشابه را برای آن ها فراهم کرده و حتما از پوشال های نرم در کف بستر لانه استفاده کنید. ابعاد لانه باید به اندازه ای باشد که مرغ به راحتی در آن جا به جا شود و بهتر است لانه را در گوشه ای از سالن قرار دهید تا به کل فضای محل مسلط باشد، این امر به افزایش آرامش مرغ کمک خواهد کرد. بهتر است لانه را در یک جعبه چوبی یا پلاستیکی قرار دهید و حداقل ۱۰ سانتی از کف زمین فاصله داشته باشد، بدین شکل از خیس شدن لانه و انتقال موجودات موذی مانند موش و سوسک به آن جلوگیری میشود.
ج) وجود نور کافی: مرغ ها برای تخمگذاری به حداقل ۱۴ الی ۱۶ ساعت نور کافی نیاز دارند. در فصل های بهار و تابستان به دلیل طولانی بودن روزها، مرغ ها و سایر پرنده ها تمایل زیادی به تخمگذاری پیدا میکنند. اما در مرغداری های صنعتی جهت افزایش تخمگذاری مرغ ها، از شیوه نوردهی مصنوعی استفاده میکنند. اگر اگر محل تخمگذاری مرغ پنجره نورگیر وجود ندارد و یا در اواخر تابستان و اوایل پاییز قرار دارید، میتوانید از لامپ رشته ای برای تولید نور مصنوعی استفاده کنید، لامپ ها حداقل ۱۶ ساعت باید روشن بمانند.
د) استفاده از سیستم گرمایشی در فصل سرد: اصولا فصل های سرد یعنی پاییز و زمستان برای استراحت و بازیابی قوای بدنی مرغ ها بوده و کمتر پرورش دهنده ای در این فصل مرغ ها را وادار به تخمگذاری میکند. اما اگر در مناطق سردسیر کشور قرار دارید که سرما زود از راه میرسد و یا اصرار به گرفتن تخم بیشتر از مرغ های خود دارید، میتوانید از سیستم های گرمایشی مانند بخاری گازی دودکش دار جهت گرم کردن محل تخمگذاری استفاده کنید.
ه) قرار آن تغذیه کافی در اختیار مرغ ها: علاوه بر شرایط فوق، یکی از مهم ترین مواردی که در تخم گذاری مرغ ها تاثیر مستقیم دارد، وجود غذای کافی است. علت اینکه تمامی پرنده های وحشی در فصل بهار شروع به جفتگیری و تولیدمثل میکنند نیز وجود غذای کافی و اطمینان از زنده ماندن و رشد جوجه هایشان میباشد. در تغذیه نرم های تخمگذار باید از پروتئین، کلسیم و انواع ویتامین ها و مواد معدنی استفاده شود. جهت تامین پروتئین و سایر مواد مغذی فوق میتوانید از مات مخصوص مرغ های تخمگذار استفاده کنید. همچنین در کنار آن، استفاده از تفاله میوه، علوفه و سبزیجات تازه، آب آشامیدنی کافی، میلورم، مکمل های معدنی و مولتی ویتامین طبق دستور دامپزشک ضروری است. آن ها در روز نیاز به ۲۰ گرم پروتئین و ۳ الی ۴ گرم کلسیم دارند که از طریق دادن مواد غذایی پروتئین دار و پودر پوسته تخم مرغ و مکمل هدی معدنی قابل تامین است. آبخوری و دانخوری را در کنار لانه قرار دهید تا مرغ برای یافتن آب و غذا زیاد از لانه دور نشود. استفاده از آب و غذای سالم و تازه سبب حفظ سلامتی مرغ و افزایش میزان تخمگذاری آن میشود.
و) مرغ ها در دوره تولک نباشند: تمامی پرندگان سالانه یک الی دو بار وارد دوره تولک یا همان پرریزی سالیانه میشوند و این دوران، تخمگذاری کاملا متوقف میشوند و در واقع فرصتی برای بازیابی بنیه مرغ و آمادگی برای دوران تخمگذاری بعدی میباشد. مرغ ها معمولا در اوایل پاییز و با کوتاه شدن طول روز وارد دوران پرریزی میشوند. اگر مرغ های شما وارد تولک شدند، بایستی با استفاده از جیره غذایی مقوی آن ها را برای دوران تخمگذاری بعدی آماده کنید.
ز) مرغ های بیمار تخم نمیگذارند: از بیماری نبودن گله مرغ های خود مطمئن شوید، مرغ هایی که علائم بیماری داشته باشند و یا واضحا بیمار باشند تخم نمیگذارند. بی اشتهایی، بی حالی، اسهال، گوشه گیری و کز کردن از علائم مرغ بیمار است. پس از بهبودی مرغ و تقویت بدن تا با تغذیه مقوی، میتوان آن ها را مجددا به تخم آورد. به شرطی که شرایط گفته شده فوق نیز فراهم شوند. برای خرید تخم نطفه دار مانند تخم نطفه دار مرغ راس گوشتی با کارشناسان شرکت رویال طیور در ارتباط باشید.