بوجاری کردن دان طیور
بوجاری کردن دان طیور
بوجاری کردن دان یکی از مراحل مهم در فرآوری غلات است که به منظور جداسازی ناخالصی ها از دانه انجام میشود. این ناخالصی ها میتوانند شامل سنگ، خاک، کاه، باز علف های هرز، دانه های شکسته و سایر مواد نامطلوب باشند. پاک و غربال کردن دان از خاک و خاشاک و... را بوجاری کردن می‌گویند. درواقع بوجاری کردن عملی است که طی آن دانه های غلاتی همچون گندم، برنج، جو و... از پوست و ساقه خود جدا میشوند. یکی از قدیمی ترین روش هایی که تحت عنوان بوجاری کردن مورد استفاده قرار می‌گرفت باد دادن به خرمن کوبیده شده بود که این امر توسط چنگک در مقابل باد انجام می‌گرفت که ناخالصی ها از غلات جدا گردد.
روش های بوجاری کردن دان
۱. بوجاری کردن دستی
در بوجاری دستی ابتدا یک غربال مناسب انتخاب میشود. این غربال باید به گونه ای باشد که دان سالم از آن عبور نکند. پس از انجام یکبار غربال، دانه های شکسته و تخم علف های هرز و ریز دانه ها از غربال جدا میشوند. بدین ترتیب دان سالم با تخم علف های هرز بزرگ تر و هم اندازه با دان باقی میماند. سپس غربال دیگری انتخاب میشود تا قطر سوراخ ها مقداری از غربال قبلی بزرگتر باشد و دوباره غربال کردن صورت میگیرد و در نهایت با پارو بذر را باد می‌دهند تا دانه های پوک و سبک و... جدا شوند.
۲. بوجاری با دستگاه
این نوع بوجاری کردن با استفاده از بوجار سیار یا پشت تراکتوری و یا بوجار ثابت و کارخانه بوجار انجام میشود. تمامی مراحل توسط این دستگاه ها به راحتی صورت میگیرد و نیازی به دخالت دست توسط کاربر نیست.
۳. بوجاری متداول
مبتدی ترین ماشین بوجاری دان استفاده از ماشین پوست کن میباشد. این پوست کن ها دارای یک صفحه الک دوار و سرزان هستند که عمل جداسازی در این روش نیز با تلفیق جریان هوا انجام میشود. این ماشین پوست، ریشک ها، کرک های دان را میگیرد به طوری که گویا دان از اول پوستی نداشته است.
مراحل بوجاری کردن دان
۱. پاکسازی اولیه: در این مرحله، ناخالصی های درشت مانند سنگ و شاخه ها از دانه ها جدا میشوند.
۲. غربال کردن: در این مرحله دانه ها براساس اندازه خود غربال میشوند.
۳. دمیدن: در این مرحله از جریان هوا برای جداسازی ناخالصی های سبک تر مانند کاه و بذر علف های هرز استفاده میشود.
۴. جداسازی مغناطیسی: در این مرحله از آهنربا برای جداسازی ناخالصی های فلزی از دانه استفاده میشود.
۵. بسته بندی: در نهایت دانه های تمیز و بوجاری شده بسته بندی و ذخیره میشوند.
ضایعات جدا شده از دان توسط دستگاه بوجاری
برای بوجاری کردن دان اغلب از ماشین های پیش بوجاری و بوجاری استفاده میکنند که ماشین های پیش بوجاری قادر به جدا کردن سه نوع ناخالصی از دان هستند که در این راستا میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
۱. ضایعات غربالی: اجزای ریز، سنگ، کلوخ، نخ کیسه ها، خوشه ها
۲. ضایعات فن: کاه و پوشال، دانه های پوک، بذر علف های هرز ساقه ها، پوست بذر، ریشه، ریشک، سرجو، گندم
۳. ضایعات سیکلون: گرد و خاک جدا شده از سیکلون
موارد جدا شده توسط ماشین بوجاری
۱. کاه، گرد و خاک: ناخالصی های خیلی سبک که با جداساز سیکلونی جدا میشوند.
۲. خوشه های نکوهیده و خزل ها: ضایعات سنگین فن این موارد با استفاده از فن مورد جداسازی قرار می‌گیرند.
۳. خوشه های پوک، دانه های چروکیده و سبک: ضایعات سبک فن که با استفاده از فن ماشین جدا میشوند.
۴. سنگ ریزه، بذر علف های هرز: ضایعات رو غربالی هستند که با استفاده از الک یا سرند جدا میشوند.
۵. دانه های شکسته و چروکیده، بذر علف های هرز با اندازه کوچک: ضایعات زیرغربالی که با استفاده از الک و سرند پایین جدا میشوند.
مزایای بوجاری کردن دان طیور
بوجاری کردن دان با اهداف مختلفی انجام میشود که در این راستا میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
۱. افزایش کیفیت محصول: بوجاری کردن، دانه های تمیز و عاری از ناخالصی را به ارمغان می آورد که کیفیت نهایی دان را افزایش می‌دهد.
۲. کاهش ضایعات: جداسازی سنگ و سایر مواد سخت از دانه ها، از آسیب دیدن تجهیزات فرآوری و هدر رفتن محصول جلوگیری میکند.
۳. کنترل آفات و بیماری ها: بذر علف های هرز و سایر مواد گیاهی میتوانند میزبان آفات و شروع بیماری ها باشند. بوجاری کردن دانه ها به حذف این مواد و جلوگیری از انتشار آفات و... کمک میکند. در میان خیلی از بیماری ها میتوان به سیاه آشکار و پنهان، لکه خرمایی، لکه های قهوه ای، سپتوریوز، بلایت و... اشاره کرد.
ضایعات بوجاری گندم در جیره طیور
بررسی ها نشان می‌دهد ضایعات بوجاری گندم تا ۴۵ درصد امکان جایگزینی با ذرت را در جیره طیور دارد و باعث کاهش وابستگی کشور به واردات ذرت میشود. جهت تامین انرژی و پروتئین مورد نیاز پرنده در پرورش مرغ گوشتی، از نهاده هایی شامل ذرت و کنجاله سویا استفاده میشود. تولیدکنندگان عمده این دو نهاده، کشورهای قاره آمریکا هستند. بسیاری از کشور ها از جمله کشورهای اروپایی که قابلیت کشت ذرت و سویا را ندارند، به منظور کاهش وابستگی به این دو نهاده، جهت جایگزینی دانه های غلات در حیره طیور به جای ذرت و کنجاله سویا گان برمیدارند. اصلی ترین عامل محدودیت استفاده از گندم در جیره دام و طیور، مصرف انسانی آن است. درواقع به علت این که گندم خوراک اصلی انسان است، عملا نمیتوان از آن برای تغذیه طیور استفاده کرد. اما فرآورده جانبی این محصول از جمله ضایعات بوجاری گندم یکی از بهترین محصولاتی است که امکان استفاده در جیره طیور را دارد و عملا در رقابت با مصرف انسان نیست.
طی فرآیند آسیاب گندم، حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد دانه آرد میشود و ۲۵ تا ۳۰ درصد دانه به عنوان فرآورده های فرعی گندم شامل سبوس و ضایعات بوجاری باقی میماند که قابلیت مصرف دامی را دارد. همچنين دانه های گندم بعد از برداشت محصول به منظور جدا کردن اجزای شکسته، ناخالصی ها، کاه، گرد و خاک و بذور گیاهی، بوجاری میشود. نتیجه این فرآیند، تولید حدود ۸ الی ۱۲ درصد ضایعات بوجاری است. ضایعات بوجاری گندم برای جایگزینی بخش قابل توجهی از ذرت در جیره غذایی طیور قابل استفاده بوده و می‌تواند هزینه های تولید را کاهش دهد. گندم بوجاری براساس درصد فیبر به دو درجه ۱ و ۲ تقسیم میشوند. گندم بوجاری درجه ۱ حدود ۷ درصد و ضایعات بوجاری درجه ۲ بیشتر از ۹ درصد فیبر خام دارند، البته بیش از ۸۰ درصد ضایعات از نوع درجه ۱ است. در این نوع ضایعات، عمده محصول شامل دانه گندم کامل، شکسته و ریز و بذور گیاهی مانند یولاف است، ولی در نوع دوم بیشتر بذور علف های هرز، خاک و کاه گندم وجود دارد. انرژی ضایعات بوجاری درجه ۱ در حدود ۲۶۰۰ تا ۲۷۵۰ کیلوکالری در کیلوگرم است و دامنه درصد پروتئین خاک نیز بین ۱۲.۲ تا ۱۴.۸ درصد گزارش شده است. استفاده از ضایعات بوجاری گندم در جیره جوجه های گوشتی تا سطح ۴۵ درصد، اثر منفی بر عملکرد پرندگان نداشته است. استفاده از این محصول در تغذیه جوجه های ۵ تا ۲۸ روزگی تا سطح ۲۵ درصد و از سن ۲۸ روزگی به بعد تا سطح ۳۷.۵ درصد کل جیره گزارش شده است به طوری که اثر منفی بر عملکرد جوجه های گوشتی نداشته است.
نتیجه گیرید و ارتباطات
جهت خرید تخم نطفه دار و مشاهده انواع تخم نطفه دار مرغ و تخم نطفه دار مرغ گوشتی و تخم نطفه دار مرغ راس گوشتی و تخم نطفه دار غاز و انواع تخم نطفه دار قرقاول و تخم نطفه دار بوقلمون و تخم نطفه دار اردک با کارشناسان شرکت رویال طیور در ارتباط باشید .